Liderlik ve güç arasında ki farklar nelerdir?Bu sorunun
cevabı sizce kolay mı?Çok ta kolay olmayabilir.Ne kadar çok düşünürseniz
düşünün liderlik ve gücü aynı anlama geldiğini düşünüyor olabilirsiniz.Kendinizi
belli bir grup yada örgütte lider pozisyonunda görürseniz, iyi bir güce sahip
olduğunuzu söylemeniz doğru bir yaklaşım olabilir. John French ve Bertram Raven
tarafından gerçekleştirilmiştir.
Bu çalışma bir açıdan önemliydi.Belli bir ortamda bir insanı
güçlü gösteren şeyin ne olduğunu belirlemeye çalışan bir çalışma olması nedeniyle önemli
sayılırdı.Ortada açık bir soru olmasına rağmen cevabın o kadar basit olduğu düşünülemezdi.Mesela
şu anda mevcut çalışma durumunuzu düşünün.Çalıştığınız iş yerinde başkalarından
daha fazla güç ala İsalar vardır.Bunun neden böyle olduğunu sizce belirgin bir
sebebi yok değil mi?Bunun muhtemel
sebebi French ve Raven’in ortaya atmış olduğu beş sınıflandırmadan birinin
içine girmiş olmalarıdır.
Burada beş güç çeşidi ne olduğu ve bunlara hızlı bir bakış
atacağız.Burada liderlik yeteneklerinin ne olduğu incelenecektir.
1.Ödül gücü
Bu yaygın güç çeşitlerinden biridir.Ödül kelimesi birden çok
biçim alabilir.Ancan şirket içinde birinden bahsediyorsak buradaki etmen
genelde finansaldır.Ekip üyeleri pirimler ve yükselmeler gibi ödüllendirme
olanaklarına sahipse, dikkatlerini bu ödüllerin aracılığıyla verme olanaklarına
sahipler.Liderliğini yapmakta olduğunuz ekip üyeleri , bu ödüllerle kazanma
şanslarını çoğaltmak için , teklifte bulunacağınız ödülleri kazanmak için ilgi
göstereceklerini varsayarak , sizin liderliğinizde iyi bir şekilde çalışmaları
muhtemeldir.
Etki gücüne verilen ödüller kullanmanın çıkaracağı
sorunlardan biri , liderlik ettiğiniz insanların onlara hitap etmeyecek ödüller
teklif etmektir.Şirketinizde önemli finansal ödüller sunma gücünüz yoksa , onlar
için kabul edebilecekleri avantajlar ve maddi olmayan ama onlar için değerli olan
bonuslar sunmanız gerekebilir.
2.Uzman Gücü
Bir diğer yaygın güç tipi olan uzman güç tipi , şahsınızın
bilgi ve deneyimine dayalı uzmanlık pozisyonunda olduğunuzda işe
yarayacaktır.Mesela eşit özelliklere sahip insanlarla bir projede
çalıştığınızda ekstradan bir uzmanlık alanınızın olması , sizi projede bir
yetki konumuna yükseltebilir.Bu tür kazanılan güçler genelde gayri
resmidir.Toplantılarda gözler üzerinizde olabilir.Fakat diğer liderlik
tiplerinden hiç birinden işaret alamayabilirsiniz.Bu sadece uzmanlığınızın
olmasından kaynaklanan bir güçtür.
Kendi alanınızda uzman olmak o toplulukta uzun süre iktidar
olmanızı sağlayabilecektir.Kariyerinize de uzun zamanlar etki yapabilecektir.Bu
güç türü ödül gücünden daha etkilidir ve organiktir.Belli bir görev
tamamlandıktan sonra dahi güç sizde kalabilecektir.Başka insanlar sizin bir
konuda otorite olduğunuzu bildiğinde bu itibar uzun süre arkanızdan gelecektir.
3.Meşru güç
Bu tanınmış güç ve liderlik biçimlerinden biridir.Bir başlık
gücü olarak da anılabilir.Bu durum belirli bir pozisyona atanmakla ortaya
çıkar.Bir diğer deyişle iktidarla ortaya çıkar.Sizi atayan otoritenin vermiş
olduğu yetki ve güçle otoriteyi elinizde tutarsınız.Bu durumda kişiye kendisine
destek olan otoriteden dolayı bir güç verilmiştir.Şirketlerde meşru olan bu güç
örneğin CEO luk gibi sürekli düşme eğilimindedir.Bu tür güç korunurken son derece
faydalıdır.Fakat başkasına verilmesiyle otomatik olarak güç düşer.
4.Zorlayıcı güç
Bu güç türü ödül gücünün tam tersidir.Bu güç ile liderler,
takım üyeleri ceza yada bir şeylerden uzaklaştırma yeteneği ile kontrol
edilmeye çalışılır.Çoğu şirkette yapılan performans değerlendirmelerini
düşünün.Bu değerlendirmelere dayanarak birisini kovmak bu güç ile
tanımlanabilir.Bu tür güç elinizde olduğunda çalışanlar sizi mutlu etmeye
çalışacaktır.Beklentilerinizi önemsemeye başlayacaklardır.
Genel olarak zorlayıcı güç, insanların cezalardan kaçınmak
için gereken minimum şeyleri yapmaya çalışacakları bir sistem yaratır.Ödül
gücünde insanlar ödül kazanmak için çabalarken , bu güç tüpünde sıkıntıdan
kurtulmak için gerekli ve başları ağrımayacakları minimum çabayı
göstereceklerdir.
5.Referans gücü
Referans gücü y faktöründen gelen bir güç olarak
düşünülebilir.Çünkü sizinle ilgili bir nedenden dolayı gelmeyen bir güçtür.Bu
güce sahip olanlar tutum , cazibe yada dış görünüşlerine bağlı olarak diğer
insanlar tarafından sevilirler.İktidara gelme şansları olmamasına rağmen , yine
de bir çok denenden dolayı etkilemektedirler.
Özetle
*Özetle French ve Raven in ortaya attığı beş güç , sizi
belli bir ortamda güçlü kılan şeyin neler olduğuna odaklanmayı sağlar yada
çalışır dileyim.
*Ödül gücü genel olarak , bir şirkette liderseniz finansal
yada başka ödül sistemleriyle liderlik becerilerinden faydalanmanızı sağlar.
*Uzman güç , uzmanlığınız la gelen ve iktidar sağlayan
güçtür.
*Meşru güç, Belli bir pozisyona atanmakla gelinen , sizin
değil ama pozisyonun sapladığı güçtür.Buna başlık gücü de denir.
*Zorlayıcı güç, sizi uzaklaştırma yada ceza verme gücüne
dayanan güçtür.
*Referans gücü , bahsi geçen 4 güç tarafından elde edilmeyen
güçtür.Ve popülerlik , davranış ,tutum gibi soyut şeylere dayanır.
إرسال تعليق