Fifo Nedir Lifo Nedir

FİFO ve LİFO

İlk Giren İlk Çıkar FİFO

FİFO NEDİR?

Temel olarak , üreten yada tedarik eden şirketler tarafından kullanılan bir varlık yönetimidir ve değerleme yönetimidir.Fifo temelde vergi amaçlı olarak elde kalan varlıkların envanterinin tutulmasını ve en son satılan ürünlerin stok durumlarını eşleştirir.

İlk Giren İlk Çıkar –FİFO’yu Tanımak

FİFO maliyet akışlarının tespit edilmesi için kullanılır.Üretilmekte olan ürünler daha sonra zaman ilerledikçe stok durumlarına göre ürünle ilgili maliyet giderleri muhasebeleştirilir.Şirket envanterinde satılan ürünler azaldığı için stok miktarı azalır.Elde bulunan envanterler çeşitli şekilde hesaplanabilir.Bu yöntemlerden biri de FİFO metodudur.

Lojistikte FİFO

Stok miktarları satış için hazırlandığı için maliyetler belirlenir.Bu durum, malzeme alımı ve iş gücünün kullanımı yoluyla , üretim maliyetlerinin tespit edilmesiyle gerçekleşir.

Belirlenen bu maliyetler , ürünlerin kullanım sıralarına göre FİFO için , ilk gelenlere dayanmaktadır.10 TL karşılığında 10 ürün satın alındığını düşünürsek, ve yeniden 100 Tl karşılığında daha fazla ürün alınmış ise FİFO  ya göre ilk satılacak ürünün gelirini 10 TL olarak belirler.

FİFO yöntemi , ürünlerin tarihinin geçmesi yada depolarda çürümemesi için kullanılan bir yöntemdir.Kullanılan gerçek stok analizi yönetiminde , bu yöntem ile bir şirket stok akışını takip etmesi gerekmemektedir.

FİFO ve Diğer değerlendirme Yöntemlerinin Etkisi

Ekonomik durumlar enflansyon bazlı piyasaları ve artan fiyatları barındırmaktadır.Bu durumda ürünlerin ve maliyetlerin fiyatları arttığında eski alınan ürünler daha süşük maliyetli olacaktır.Bu durum teorikte başarılıdır.Düşük maliyet girdileri daha yüksek gelirle sonuçlanacaktır.Bunlara ek olarak yeni ürünler yüksek fiyatlardan satın alındığından , son stok seviyesi şişirilmiş olur.

Örneğin Ocak ayında beş ürün satın aldık diyelim.Ocak ayında satın alınan beş ürünün ürün başına 5 Tl’ye mal olduğunu varsayalım.Mart ayında satın alınan ürünlerin ürün başına 8 Tl maliyeti olduğunu düşünelim.

Şirketin yıl boyunca 5 ürün sattığını varsayalım.FİFO’YA göre 35 Tl satılan ürünlerin maliyeti oluşacaktır.Bu durumda satılan ürünleri yeniden alıp stoklamak için maliyetin tamanını dikkate almaz.Şirkete daha fazla ürün satınalmak için maliyetler 8TL’den daha fazla çıkabilir.

Bu yöntem şirket gelirlerini daha yüksek gösterebilir.Yani düşük maliyetler ve yüksek karlar gibi bir durum ortaya çıkabilir.Bu durum vergi açısından daha fazla vergilendirmeye tabi tutulabilir.

LİFO Envanter Maliyet Yönetimi Nedir?

LİFO terim anlamı olarak ilk giren ilk çıkar anlamına gelmektedir.LİFO yönetimi , gelen ürünlerin bir muhasebe yılı süresince satılan ilk ürün kalemi olduğunu varsayan bir stok değerleme yönetimidir.Şirketlerin kullandığı yöntem FİFO olabilir, fakat mevcut iş için LİFO maliyetini kullanabilir.LİFO muhasebesi sadece Amerika Birleşik Devletleri’nde kullanılmaktadır.

Stok tutma, ,satın alma , bakım ve nakliye maliyetleri , işletmenin vergisinden düşülen yasal işletme harcamalarıdır.Envanter maliyetlerini takip etmek önemli bir iştir.

Bir muhasebe yılı sonunda envanter işlemi , işletmenin vergi iadesine eklenmek için , satılan ürünlerin maliyetlerini belirlemek için kullanılır.Bu süreç tamamiyle vergi amaçlıdır.Periyodik ve sabit envanter sistemleri için kullanılır.Envanter hesaplaması şu başlıkları içerir.

*Yıl sonunda envanterin sayılması

*Yıl başında envanterler hakkında bilgi toplamak

*Envanter maliyetleri (satın almalar , ürünler ve diğer giderler) LİFO maliyet yönetiminin kullanıldığı nokta budur.

LİFO Envanter Maliyetlerinin Açıklanması

LİFO YÖNTEMİ İLE envanter maliyetinin nasıl hesaplandığı şu şekildedir.Bir yıl boyunca bir ürünü üç parti olarak olarak üretildiğini düşünelim.

1.       Parti üretimi : 200 adet ürün , 200 Tl üretme maliyeti

2.       Parti üretimi :300 adet ürün , 300 Tl üretme maliyeti

3.       Parti üretimi 400 adet ürün , 400 TL üretme maliyeti

Toplamda 900 adet ürün üretildi ve toplam maliyet 900 TL olmuştur.Tek ürün için ortalama maliyet 1 TL olmuştur.Bu örnek sadece tanım için olduğu için basit değerler verilmiştir.

Sonrasında  , üretilen her partide ki birim ürün maliyetini hesaplayalım.

1.parti ;200/200 = 1 TL olarak belirlenir

2. parti ; 300/300 = 1TL olarak belirlenir

3. parti ; 400/400 =1 Tl olarak belirlenir

Diyelim ki 800 adet ürün satıldı.FİFO mantığına göre ürünlerden ilk olarak 3. Parti satılacaktır.Bu ürünlerden daha sonra 2. Partiden 200 adet ürün satılacaktır.Son parti ürünlerden ise sadece 100 adeti kalacak gerisi satılacaktır.Maliyetler belirlenirken son üretilen ürünün maliyeti baz alındığı için maliyetler yüksek gözükecektir.